Harden ghi trung bình ghi 30 điểm mỗi trận. Với phong độ xuất sắc này, Harden nhận lời khen ngợi và sự công nhận của nhiều nhân vật uy tín trong làng bóng rổ thế giới. Giám đốc điều hành Daryl Morey của Houston Rockets đánh giá Harden đủ khả năng trở thành cầu thủ tấn công hay nhất mọi thời đại.
"Các bạn có thể tranh luận việc James Harden là cầu thủ tấn công hay nhất lịch sử. Có nhiều cách để đánh giá điều đó, cậu ta chắc chắn phù hợp, đang ở đẳng cấp không một ai sánh bằng trong lịch sử", Morey chia sẻ với ESPN.
Nếu như Kobe Bryant, Michael Jordan, LeBron James hay Stephen Curry đôi khi bị ghét chỉ vì cách họ áp đảo đối thủ trong các trận đấu, thì Harden còn kết hợp cả những mánh khóe để mang lại lợi thế tuyệt đối cho bản thân và đội bóng.
Từ dự bị đến siêu sao
Hậu vệ sinh năm 1989 từng đóng vai kép phụ bên cạnh Kevin Durant và Russell Westbrook khi còn ở Oklahoma City Thunder (OKC). Lúc đó, OKC được dự đoán sẽ thống trị giải đấu trong tương lai khi sở hữu 3 cầu thủ trẻ tài năng nhất. Điều này được chứng minh khi Harden, Durant và Westbrook sau này đều vươn tầm siêu sao cùng các danh hiệu MVP.
Sau 3 mùa đầu tiên trong vai trò siêu dự bị, Harden bày tỏ mong muốn được tăng lương, nhưng OKC không đồng ý. Đóng góp của Harden tỏ ra hạn chế so với Durant và Westbrook, khi chỉ có trung bình 16,8 điểm, 4,1 rebounds, 3,7 kiến tạo và 1 cướp bóng trong mùa giải cuối cùng ở OKC.
Đội bóng miền Tây quyết định trao đổi Harden sang Rockets để nhận lại Kevin Martin và Jeremy Lamb trước khi mùa giải 2012/13 khởi tranh. Vụ trao đổi này để lại tiếc nuối to lớn cho OKC, trong khi Rockets vớ phải món hời nhất lịch sử NBA. Harden lập tức vươn tầm siêu sao và ghi trung bình hơn 25 điểm mỗi mùa giải kể từ khi gia nhập Rockets.
Harden càng chơi càng hay và trở nên toàn diện trong tấn công. Không những ghi điểm tốt từ những pha ném từ xa, Harden còn đặc biệt nguy hiểm khi đột phá tấn công thẳng vào rổ. Ngoài ra, Harden còn giỏi hỗ trợ đội bóng bằng những đường kiến tạo và tranh chấp rebounds.
HLV Steve Kerr của Golden State Warriors từng đánh giá không một ai có thể hơn Harden trong những cuộc đấu tay đôi. "Chàng trai tuyệt vời. Một trong những cầu thủ chơi 1 đối 1 hay nhất từ trước đến nay. Không một ai làm được điều tương tự như cái cách cậu ta đã thể hiện với kỹ năng step-back 3 điểm. Mọi thứ đã thay đổi vì điều đó", Kerr đánh giá về Harden trong cuộc phỏng vấn với The Athletic.
Ngôi sao của Rockets đang có trung bình 34,4 điểm, 7,4 kiến tạo, 6,4 rebounds (bắt bóng bật bảng) và 1,7 kiến tạo sau 61 trận trong mùa giải 2019/20. Ngoài ra, Harden đang đứng đầu danh sách ghi điểm trước khi mùa giải tạm hoãn vô thời hạn.
Tranh cãi
Harden đầy tài năng, nhưng cũng là cầu thủ mưu mẹo và nhiều toan tính. Báo The Wall Street Journal thậm chí từng giật tiêu đề "James Harden: Người đàn ông đáng sợ nhất NBA" trong một bài viết nói về khả năng câu lỗi của Harden.
Lý do lớn nhất dẫn đến việc Harden bị căm ghét nằm ở cách cầu thủ này tận dụng luật lệ thi đấu để khiến người phòng ngự phạm lỗi, qua đó mang về những quả ném phạt. Với việc đạt hiệu suất ném phạt 85,8% trong cả sự nghiệp, đây lại là điều có lợi cho Harden.
"Cho dù có phạm lỗi hay không, cậu ta làm cho nó trông giống một pha phạm lỗi. Đó là nghệ thuật thực sự", Stephen Curry chia sẻ với NBCSAuthentic. Kobe Bryant nhận xét về lối chơi của Harden trên chương trình The Jump: "Tôi nghĩ kiểu chơi bóng đó sẽ không bao giờ đi đến chức vô địch".
Theo thống kê từ NBA, Harden là cầu thủ có số cú ném phạt nhiều nhất mỗi mùa giải trong gần 10 năm qua. 60% số điểm Harden ghi được trong sự nghiệp đến từ những cú ném 3 điểm và ném phạt. Huyền thoại Scottie Pippen chê bai lối chơi của Harden với ESPN: "Lối chơi đó không hấp dẫn".
Harden sở hữu kỹ năng toàn diện trong tấn công khi có thể ném 3 điểm, tấn công cận rổ và sức mạnh vượt trội so với những hậu vệ khác của giải đấu. Đối thủ không còn cách nào khác ngoài việc phải theo sát Harden trong mọi tình huống. Harden đoán trước được người phòng ngự người phòng ngự sẽ làm gì với mình và chủ động va chạm nhằm câu lỗi.
Điều khiến Harden càng trở nên bị căm ghét hơn nằm ở "vũ khí tấn công" step-back, kỹ thuật dùng bước lùi nhằm tạo khoảng trống để ném hoặc đột phá. Harden thường xuyên sử dụng step-back để thực hiện những pha ném 3 điểm. Đây được xem là một trong những chiêu ghi điểm khó cản nhất trong bóng rổ hiện nay.
Tuy nhiên, nhiều cầu thủ, chuyên gia bóng rổ và người hâm mộ đều cho rằng những pha step-back của Harden thực hiện quá số bước chân quy định (trong bóng rổ các cầu thủ chỉ được bước 2 lần khi đã cầm bóng trên tay).
Những cầu thủ tấn công vĩ đại trong lịch sử luôn biết phải làm gì đánh bại đối thủ. Riêng Harden thậm chí sẵn sàng dùng các mánh khóe nhằm ghi nhiều điểm số nhất có thể trong mỗi trận.