Renato Sanches: Bi kịch của một “Golden Boy”

Renato Júnior Luz Sanches sinh ngày 18 tháng 8 năm 1997. Anh khởi đầu sự nghiệp tại Benfica và có trận ra mắt vào tháng 10 năm 2015. Trong mùa bóng 2014-2015, anh cùng Benfica có được cú đúp danh hiệu vô địch quốc nội Primeira Liga và Taca da Liga. Sanches có trận đấu đầu tiên cho đội tuyển Bồ Đào Nha vào tháng 3 năm 2016 và ba tháng sau đó anh được tham dự EURO 2016.

Tại giải đấu này, anh trở thành cầu thủ trẻ nhất ghi bàn ở một vòng đấu loại trực tiếp trong lịch sử các kỳ EURO, giúp đội tuyển Bồ Đào Nha vô địch châu Âu lần đầu tiên trong lịch sử và được UEFA bầu chọn là Cầu thủ trẻ xuất sắc nhất giải. Tháng 10/2016, anh vinh dự trở thành chủ nhân của giải thưởng “Golden Boy” dành cho Cầu thủ trẻ xuất sắc nhất, phần thưởng cao quý nhất dành cho các cầu thủ dưới 21 tuổi đang thi đấu tại châu Âu. Đây là thời điểm rực rỡ nhất trong sự nghiệp của cầu thủ trẻ người Bồ Đào Nha, khi anh trở thành mục tiêu săn đón của rất nhiều đại gia hàng đầu tại trời Âu.

Con đường sự nghiệp của cầu thủ sắp bước sang tuổi 21 này rẽ sang một bước ngoặt lớn khi anh đầu quân cho Bayern Munich với giá 35 triệu Euro. Từng được kỳ vọng là sự thay thế xứng đáng cho lão tướng Xabi Alonso sắp treo giày, thế nhưng Sanches đã trở thành nỗi thất vọng lớn dù chưa qua hết một mùa giải. Bayern từ chỗ tưởng như đã kiếm được một món hời khi đánh bại các đối thủ đáng gờm như M.U, Chelsea, Inter để có được “viên ngọc quý”, giờ đây đang loay hoay tìm phương án “tống khứ” ngôi sao ngày nào như một “của nợ”.

Renato Sanches có dáng vẻ bề ngoài và “phong cách chiến đấu” rất giống với “Quái vật ngoài hành tinh” trong loạt phim nổi danh của điện ảnh Hollywood – “Predator”. Mái tóc dài, lọn tóc dày và xoắn, gương mặt góc cạnh, dữ dằn. Và đặc biệt là lối chơi bóng máu lửa như thể đang chiến đấu, quyết tâm trong từng đường bóng, tốc độ đi bóng nhanh nhẹn và sở hữu những cú sút xa mạnh như búa bổ.

Không phải tự nhiên, Sanches trở thành “Golden Boy”, và một CLB vốn rất kỹ lưỡng và kén chọn trong chuyển nhượng như Bayer cũng chẳng dại gì bỏ ra từ đấy tiền để chiêu mộ một cầu thủ không có tiềm năng. Thế nhưng không một ai có thể ngờ được, tại sao một cầu thủ đầy tài năng và triển vọng lại có thể tụt dốc không phanh nhanh chóng đến vậy.

Jose Mourinho đã đúng khi nhận xét rằng quyết định gia nhập Bayern là sai lầm lớn nhất của Renato Sanches. Nhiều người chỉ đánh giá lời nhận xét đó có phần cay cú và tiếc nuối khi Mourinho không thể có được sự phục vụ của ngôi sao trẻ đồng hương. Thế nhưng đến khi mùa giải 2016-2017 kết thúc, Sanches trở thành bản hợp đồng thất bại toàn diện thì người ta mới thấy những nhận xét của HLV người Bồ chẳng sai chút nào.

Mourinho cho rằng: “Bayern Munich một mặt muốn tạo cơ hội cho cầu thủ trẻ, một mặt muốn chiến thắng mọi giá và thật khó để có thể chiến thắng với những đứa trẻ đang lớn. Chỉ dễ dàng hơn với các cầu thủ trẻ khi gia nhập các đội bóng tầm trung khác. Nơi đó dù bạn có đứng giữa bảng xếp hạng cũng chẳng gặp áp lực gì cả, nơi mà hôm nay bạn có thể chiến thắng còn ngày mai thì thua. Đó là sự khác biệt lớn.”

Sự phát triển quá nhanh dễ làm cho người ta sinh ra ảo tưởng, nhất là khi người ta còn trẻ. Renato Sanches cũng vậy. Anh gia nhập Bayern với kỳ vọng lớn, và phải cạnh tranh với những tiền vệ đẳng cấp và kinh nghiệm như Arturo Vidal, Xabi Alonso, Thiago Alcantara hay thậm chí cả Javi Martinez. Vì chấn thương, Sanches không thể ra mắt các CĐV Hùm xám cho đến tận tháng 9, trong trận gặp Schalke.

Đó là màn trình diễn tồi tệ trong 71 phút, với vô số đường chuyền sai cùng những pha xử lý vụng về. Tờ Sueddeutsche Zeitung mô tả Sanches giống “một kẻ nghiệp dư” và “lo lắng như một gã lái xe lần đầu ngồi trước vô lăng”. HLV lúc đó của Bayern là Carlo Ancelotti lại ưa dùng các cầu thủ nhiều kinh nghiệm, vì vậy thời gian thi đấu của Sanches không nhiều.

Ít được ra sân, môi trường thi đấu lạ lẫm, khác biệt văn hóa, ngôn ngữ cộng thêm sức ép tâm lý quá lớn đã làm hại ngôi sao trẻ, khiến anh dần đánh mất các kỹ năng đã làm nên tên tuổi của mình. Áp lực phải chứng tỏ mình đã nhanh chóng giết chết anh, vốn vẫn là “viên kim cương thô”, hay một tài năng chưa hoàn thiện.

Vẫn là Sanches, vẫn mái tóc ấy, vẫn gương mặt góc cạnh tương tự như “Predator”, nhưng ngoại trừ vẻ ngoài ra, không ai còn thấy bóng dáng của một ngôi sao trẻ từng khiến cả thế giới ngả mũ. Không  còn nhiệt huyết, máu lửa và khô cứng trong những pha xử lý, Renato Sanches hoàn toàn lạc lõng giữa các đồng đội.

Những màn thể hiện tồi tệ ngày một lan rộng, từ trận này qua trận khác. Anh lãng phí năng lượng cho những pha tranh chấp không cần thiết, luôn mất bóng quá dễ dàng và liên tục thể hiện sự thiếu kinh nghiệm. Anh ra sân 17 trận, chơi tổng cộng 615 phút nhưng chỉ 6 lần đá chính. Không bàn thắng, không kiến tạo và chỉ cung cấp 4 cơ hội ít ỏi cho đồng đội, Sanches không hề xứng đáng với chiếc cúp vô địch Bundesliga vào cuối mùa của Bayern.

Trên tờ Bild, Lothar Matthaeus viết: “Sanches còn quá trẻ và lần đầu chơi bóng ở nước ngoài là một điều khó khăn. Cậu ta cũng ra sân quá ít dù phí chuyển nhượng lên đến 35 triệu euro. Vấn đề là cậu ta không xứng đáng được chơi nhiều hơn.”

Sanches đơn giản là không hợp với Bayern, hoặc không đủ đẳng cấp để ở lại Bayern. Chiếc áo của “Hùm xám” dường như vẫn còn quá rộng với cầu thủ người Bồ Đào Nha. Cộng thêm sự có mặt của tân binh kỷ lục Corentin Tolisso, đương nhiên Sanches không còn chỗ đứng ở Allianz Arena. Buộc phải ra đi, nhưng không ai ngờ được rằng bến đỗ tiếp theo, nơi anh hy vọng có thể tìm lại chính mình không phải là các tên tuổi lớn ở châu Âu, mà là Swansea, một đội tầm trung ở Ngoại hạng Anh, mùa trước còn lo trụ hạng và may mắn đứng thứ 15.

Thương vụ chuyển nhượng Sanches tới Swansea đã gây sốc cho tất cả giới mộ điệu trong ngày cuối của kỳ chuyển nhượng mùa Hè. Nhưng những fans hâm mộ của ngôi sao trẻ còn một phần hy vọng rằng việc thi đấu tại môi trường mới thiên về thể lực và tốc độ như Ngoại hạng Anh sẽ phù hợp hơn với Sanches. Nhưng một lần nữa anh làm tất cả phải thất vọng. Lượt đi của mùa giải còn chưa kết thúc, nhưng Swansea City đang xem xét kết thúc sớm hợp đồng mượn Renato Sanches chỉ sau 5 tháng vì phong độ tụt dốc còn thê thảm hơn thời gian ở Bundesliga.

Khát khao, sự nhanh nhẹn và tinh thần thi đấu tối thiểu cũng không còn hiện hữu trong đôi chân sắc lẹm ngày nào, thay vào đó là những pha xoay trở rườm rà, lười di chuyển, và đặc biệt là những pha chuyền bóng cẩu thả, đôi khi là chẳng cho ai cả, những đường chuyền vô hồn, không địa chỉ. Đỉnh điểm là pha chuyền bóng cho… biển quảng cáo trong trận gặp Chelsea, khiến HLV Paul Clement phải “cạn lời”.

Trận đấu này thể hiện rõ sự xuống cấp của “Golden Boy”, khi anh bị HLV thay ra sau chỉ 45 phút có mặt trên sân. Tổng cộng trong màu áo Swansea, cầu thủ 20 tuổi này có 9 trận  ra sân, tuy nhiên anh không có nổi 1 bàn thắng hoặc một pha kiến tạo nào. Tất cả những gì để lại chỉ là những màn trình diễn vụng về, ngớ ngẩn trong những tiếng la ó chế giễu của chính CĐV nhà.

Các CĐV Swansea còn xem Sanches là “tội đồ” lớn nhất khiến đội bóng chìm nghỉm ở đáy bảng xếp hạng, và mong muốn tống anh đi càng sớm càng tốt để khỏi phải nuôi “báo cô” một cầu thủ nhận lương đến 50 nghìn bảng/tuần. Tất cả đã mất hết kiên nhẫn. HLV Paul Clement thậm chí còn tuyên bố như tát nước vào mặt rằng “có lẽ Sanches cần phải học lại những kỹ năng căn bản của một tiền vệ”. “Golden Boy” 2016 ngày nào bây giờ còn không thể đáp ứng được yêu cầu chuyên môn của đội bét bảng ở Premier League.

Mọi thứ đang diễn ra không thể tồi tệ hơn với Renato Sanches, vì cho dù có bị trả về Bayern thì anh cũng chẳng có tương lai ở sân Allianz Arena. HLV hiện tại của “Hùm xám “ là Jupp Heynckes đã tuyên bố thẳng thừng rằng Sanches không nằm trong kế hoạch của ông.

Theo vị HLV kỳ cựu này thì ông không hề quan tâm đến việc đưa Renato Sanches trở lại sau khi cầu thủ người Bồ Đào Nha hết hạn cho mượn ở Swansea. Điều này chẳng khác gì đóng sầm mọi cánh cửa hồi sinh cho cầu thủ trẻ, bởi luật của UEFA không cho phép một cầu thủ đá cho 3 CLB trong cùng mùa giải. Bị Swansea lẫn Bayern ghẻ lạnh, mùa bóng này xem như đã chấm hết với ngôi sao một thời đình đám.

Tương lai một màu xám xịt, cả mùa giải mới bắt đầu hơn 1/3 cũng hoàn toàn vứt đi. Hy vọng cuối mong manh về việc góp mặt trong đội hình Bồ Đào Nha chinh phục World Cup 2018 tại Nga cũng trở nên bất khả thi với Sanches. Nếu như việc bị Bayern cho Swansea mượn giống như đang từ trên mây rơi xuống mặt đất, thì tình thế hiện tại của “Golden Boy” 2016 chả khác nào chìm dưới bùn đen.

Muốn cứu rỗi sự nghiệp của chính mình, Renato Sanches sẽ còn mất rất nhiều thời gian để bắt đầu lại gần như từ đầu. Sắp bước sang tuổi 21, vẫn còn chưa quá muộn để một cầu thủ tìm lại bản ngã. Đừng như thiêu thân chìm đắm trong ngọn lửa vinh quang của quá khứ, hãy tỉnh ngộ đi “Golden Boy”!

(Bạn đọc: Công Tuấn)