Một trong những việc điều kiện cần phải có ở một cầu thủ bóng rổ toàn diện đó là khả năng phòng thủ. Với tốc độ rất nhanh của bộ môn này thì việc phòng thủ cũng đòi hỏi rất cao. Bởi những tình huống phản công hoặc tấn công vào khu vực phòng thủ chỉ trong tích tắc. Muốn làm tập được việc đó trước tiên phải tập những động tác cơ bản về phòng thủ để tránh xảy ra lỗi trong trận đấu.
Tư thế phòng thủ đúng
- Đứng rộng chân với khối lượng cơ thể đè lên đầu bàn chân. Hạ thấp mông và hông đẩy ra sau.
- Hai cánh tay luôn luôn giơ cao hướng về trước. Đừng vươn tới hay chạm vào đối thủ quá nhiều vì khi đó sẽ phạm lỗi. Sử dụng cánh tay để gây xao nhãng đối phương và cố gắng chặn đường chuyền hay cú ném.
- Tập trung nhìn vào eo và ngực đối thủ chứ không phải nhìn vào bóng. Như vậy sẽ nhận ra ý định di chuyển của đối thủ.
- Nhớ không tập trung nhìn vào bụng hay bàn chân đối phương.
Tập bước ngang - chạy cua phòng thủ
Bước ngang (di chuyển nhanh qua một bên) là một kỹ thuật bóng rổ cơ bản giúp cầu thủ di chuyển lên xuống sân. Tập chuyển hướng bằng cách nhờ đồng đội nhồi bóng qua trái và phải. Di chuyển tới lui ở tư thế phòng thủ trong khi bắt chước các chuyển động của đối phương.
Không nhảy lên
Một sai lầm phổ biến của người chơi là thường xuyên nhảy lên để cố chặn cú ném. Khi chân rời khỏi đất không thể phòng thủ hiệu quả. Nếu thấy đối phương chuẩn bị ném bóng thì giờ hai tay lên cao nhưng không nhảy. Cản tầm nhìn đến rổ cũng có hiệu quả làm trật đường ném tương tự như ngăn chặn. Việc nhảy lên có thể dễ dẫn tới tình huống phạm lỗi đối phương khi vào động tác ném hoặc sẽ bị dẫn bóng lừa qua người.
Môn thể thao tính chất đồng đội
Bóng rổ là một môn thể thao đối kháng mang tính chất đồng đội, vì thế tính chất ''Team Play'' được đặt lên rất cao. Trên sân đấu không thể nào một người có thể đánh thắng một đội với 5 cầu thủ trên sân cả. Lúc nào cũng phải nhớ đặt lối chơi đồng đội lên hàng đầu, qua đó những trận đấu sẽ đẹp mắt hơn và hiệu quả hơn với những pha phối hợp.
Học cách chuyền bóng
Nghe đơn giản nhưng khả năng chuyền nhanh và chính xác tạo nên sự khác biệt giữa một đội hình gắn kết và tập hợp các cầu thủ chơi cá nhân. Cho dù tất cả đều là cầu thủ giỏi nhưng các cần phải học cách chơi đồng đội để có thể chiến thắng trên sân. Các bài tập nhóm sẽ giúp đội bóng chuyền bóng hiệu quả hơn:
- Chuyền bóng nhanh: Chơi với nhóm 5 người, chuyền bóng nhanh dọc theo sân mà không nhồi bóng, không để bóng chạm sàn hoặc không di chuyển chân khi bóng nằm trong tay.
Học cách cản người không phạm lỗi
Khi đang tấn công, cần dùng cơ thể mình cản đường cầu thủ phòng vệ của đội kia và tạo lối đi thông thoáng cho đồng đội đang giữ bóng. Phải biết cách đặt chân và giữ yên người sao cho không phạm lỗi, nếu không sẽ bị phạt. Việc này đòi hỏi có sự giao tiếp tốt giữa các cá nhân trong đội.
- Đứng yên và thẳng người, hai bàn tay giữ chặt ở eo phía trước mặt và hai bàn chân đặt bằng trên sàn. Để đồng đội di chuyển vòng quanh. Giữ vững cơ thể và chuẩn bị chịu lực xô đẩy.
Xây dựng lối chơi sáng tạo để tận dụng điểm mạnh của đội
Mục tiêu của cuộc chơi là phá xuyên hàng phòng thủ và giành bóng cho một cầu thủ ở vị trí thoáng để ghi điểm. Chỉ định một số cầu thủ làm nhiệm vụ truy cản và để hậu vệ phối bóng vượt qua họ khi tấn công. Luyện tập cùng với bảng chiến thuật thay cho hậu vệ và tính thời gian vượt qua.
- Một trong những cách chơi cơ bản nhất là để một trong các tiền đạo tiến lên và cản trở hậu vệ. Sau đó hậu vệ chạy vào vùng giới hạn và ném bóng cho tiền đạo, người này sẽ mở đường hoặc kết hợp với một hậu vệ thấp hơn là người ban đầu đã cản trở hậu vệ của đối phương.
Dưới đây là một video tổng hợp về cách chơi đồng đội, thông qua những đường chuyền và chạy chiến thuật trên sân. Việc ghi điểm sẽ trở nên dễ dàng hơn rất nhiều khi có được khoảng trống.