Trừ mùa giải 2018 chỉ diễn ra một vòng đấu để chọn những đội dẫn đầu vào thẳng giai đoạn chung kết xếp hạng (hoặc tranh chấp suất trụ hạng với các đội xếp cuối bảng) do vướng Đại hội TDTT toàn quốc, những năm trước đây, Giải Vô địch quốc gia (VĐQG) luôn cố định với thể thức thi đấu bao gồm 2 vòng cho cả giải nam lẫn giải nữ.
Không nhiều ý kiến đánh giá cao thể thức này bởi vòng 1 trước đây chỉ được xem là cuộc rà soát lực lượng, chiến thuật của các đội bóng là chính trong khi thứ hạng tạm thời của vòng đấu chẳng phải là mối quan tâm hàng đầu. Trật tự thứ hạng của vòng 2 cũng thế, ngoài tác động trực tiếp đến các đội bóng mơ tranh chấp thành tích chung cuộc toàn mùa giải, cụ thể là việc cộng dồn kết quả hai vòng để xác định những tên tuổi nào sẽ được quyền tham dự vòng chung kết xếp hạng.
Ở cực ngược lại, trừ những đội sớm xác định được cơ hội giữ hạng, nhóm đội đi tranh "chung kết ngược" sẽ dồn sức đánh 1 hoặc 2 trận với các đối thủ cùng cảnh ngộ là hoàn thành chỉ tiêu, ung dung chờ lãnh đạo có "bật đèn xanh" để đầu tư mạnh tay cho mùa giải tiếp theo hay không. Đó là nguyên nhân dẫn đến việc xuất hiện nhiều trận chiến nhàm chán, VĐV thi đấu thiếu tích cực dẫn đến kết quả không phản ánh đúng tương quan thực lực các bên.
Với quyết tâm tạo nét mới sinh động, đồng thời mang đến những kết quả tích cực, có lợi cho phong trào chung, Liên đoàn Bóng chuyền Việt Nam (VFV) đưa ra thể thức tranh tài tương đối phức tạp kể từ mùa giải 2019 kèm cam kết "tạo cơ hội đa dạng để các đội bóng gặp nhau nhiều hơn, cạnh tranh bình đẳng và quyết liệt hơn nhằm cống hiến cho khán giả những trận đấu hấp dẫn, trung thực hơn".
Theo thể thức mới, sau khi kết thúc vòng đầu tiên, các đội xếp hạng 1, 3, 5 của bảng A cùng với các đội xếp hạng 2, 4 của bảng B sẽ được xếp chung vào bảng C và các đội còn lại sẽ góp mặt ở bảng D. Bảng C và D lại thi đấu vòng tròn một lượt ở vòng 2, tổng hợp điểm cả 2 vòng để chọn các đội vào vòng chung kết xếp hạng cũng như trụ hạng. Cúp Hùng Vương được tổ chức ngay sau giai đoạn 1 vẫn sẽ là cơ hội để từng VĐV thể hiện năng lực với hy vọng lọt vào "mắt xanh" của đội ngũ tuyển trạch quốc gia.