Giải đua xe Công thức 1 (Formula One - F1) là một trong những môn thể thao đua xe hấp dẫn trên thế giới. Hàng năm, các giải đua diễn ra trên khắp thế giới, từ châu Úc đến châu Âu, qua châu Mỹ, tới châu Á và cả ở Trung Đông.
Được khởi xướng từ năm 1950, các giải đua xe F1 hiện rất phổ biến trên thế giới. Thông thường mỗi giải đua xe có 10 đến 12 đội tham gia, được tài trợ bởi những thương hiệu hàng đầu thế giới như Red Bull Racing, Mercedes, Renault, McLaren.
Giải đua xe F1 là một trong những môn thể thao hấp dẫn nhất hành tinh.
Khi tham gia giải đấu, mỗi đội đua sẽ có 2 xe. Điều đáng nói ở đây là các đội đua đều tự thiết kế chiếc xe đua F1 của riêng mình. Bên cạnh đó, các động cơ xe đều được tài trợ bởi những thương hiệu hàng đầu thế giới như Ferrari, Mercedes-Benz, Renault hoặc Cosworth.
Thể thức và các luật lệ
Mỗi chặng đua xe F1 có thời gian tối đa là 2 giờ. Hiện cơ cấu tính điểm cho các tay đua như sau: Người về nhất được 25 điểm, về nhì 18 điểm, về ba 15 điểm, về thứ tư 12 điểm, thứ năm được 10 điểm, thứ sáu được 8 điểm, thứ bảy được 6 điểm, thứ tám được 4 điểm, thứ chín được 2 điểm và về 10 được 1 điểm.
Những xe còn lại sẽ không được điểm. Tuy nhiên, có trường hợp các xe không thể về đích vẫn được tính điểm: Nếu nằm trong nhóm 10 xe dẫn đầu và phải hoàn thành ít nhất 90% đoạn đường mà người thắng cuộc đi được.
Một trường hợp khác cũng xảy ra là nếu người thắng cuộc (chính là chiếc xe đi được nhiều vòng nhất) cũng không thể cán đích đến, thì 10 chiếc xe ở thứ hạng trên chỉ được một nửa số điểm trên.
F1 là môn thể thao tốc độ, vì vậy không thể tránh khỏi những trường hợp đường đua gặp nguy hiểm hay tai nạn xảy ra.
Khi đó, trong trường hợp cần thiết, ban tổ chức sẽ cho một chiếc xe an toàn chạy ra, chặn những chiếc xe F1 chạy chậm từ từ để bảo đảm an toàn đến khi sự cố được khắc phục.
Luôn có rất đông khán giả theo dõi giải F1.
Cùng lúc đó, ban tổ chức sẽ giải quyết tình huống bằng cách giơ cờ đỏ với những quy định sau:
- Nếu các tay đua chỉ hoàn thành xong dưới 3 vòng: Cuộc đua sẽ bắt đầu lại.
- Nếu các tay đua hoàn thành xong từ 3 vòng đến dưới 3/4 tổng số vòng đua: Tiếp tục lại cuộc đua sau khi khắc phục được sự cố, bảo toàn kết quả khi cờ đỏ được đưa ra.
- Đã hoàn thành hơn 3/4 tổng số vòng đua: Thông thường ban tổ chức sẽ công bố luôn kết quả, được tính ở thời điểm trước khi cờ đỏ được đưa ra 2 vòng đua (ví dụ cờ được đưa ra ở vòng 50, thì kết quả sẽ tính căn cứ ở vòng đua thứ 48).
Môn thể thao của khoa học và tốc độ
Những chiếc xe đua F1 có thể coi như là một trong những chiếc xe chạy nhanh nhất thế giới với tốc độ tối đa lên đến 350 km/h. Tuy vậy, tùy thuộc quy định của ban tổ chức mà các xe đua F1 có thể chạy tốc độ từ 320 - 350 km/h.
Các giải đấu quốc tế hàng năm diễn ra từ tháng 3 đến tháng 11, được tổ chức khắp nơi trên thế giới từ Italy tới Đức, từ Bahrain tới Nhật Bản hay Công quốc Monaco.
Có hai cơ cấu giải thưởng chính được trao cho đội và cá nhân, giá trị có thể lên đến hàng triệu USD. Tuy nhiên, con số này thật sự không thấm tháp gì so với chi phí mà các đội đua F1 đã chi ra cho nghiên cứu, phát triển động cơ xe.
Tiết lộ từ truyền thông cho biết mỗi một đội đua xe F1 có thể tiêu tốn trung bình vài trăm triệu USD mỗi năm.
Trước khi bước vào mùa giải F1 2018, tay đua người Anh Lewis Hamilton hy vọng bảo vệ thành công ngôi vị số 1 và cân bằng kỷ lục của huyền thoại người Argentina những năm 1950 là Juan Manuel Fangio với 5 lần vô địch thế giới.
Lewis Hamilton đã giành được 4 chức vô địch thế giới ở các hạng mục cá nhân và đồng đội, được kỳ vọng sẽ ghi dấu thêm cột mốc mới.
Trong 20 năm trở lại đây, Sebastian Vettel là một trong những tay đua lừng lẫy khác. Trước khi gia nhập Ferrari năm 2015, Vettel đã có một thời kỳ thống trị tuyệt đối cùng Red Bull Racing với 38 chiến thắng, 44 pole và 4 chức vô địch thế giới.
Tuy nhiên, cả hai tay đua kể trên đều chưa thể vượt qua Michael Schumacher, người trở thành cái tên vĩ đại nhất trong lịch sử Công thức 1. Đến nay, vận động viên người Đức là tay đua Công thức 1 thành công nhất với 7 chức vô địch thế giới và 91 chiến thắng chặng.
Trong đó, Schumacher và đội Ferrari từng có đến 5 lần liên tiếp giành chức vô địch cá nhân và đồng đội từ năm 2000-2004.
Singapore Grand Prix, một trong những đường đua nổi tiếng châu Á.
Ở khía cạnh thu nhập, trong thống kê vào cuối năm 2017, Lewis Hamilton và Sebastian Vettel là hai tay đua có thu nhập cao nhất làng F1 thế giới hiện tại với mức lương 38 triệu USD mỗi năm. Tay đua người Tây Ban Nha Fernando Alonso xếp sau với mức 34 triệu USD.
Đứng thứ 4 và thứ 5 lần lượt là Jimmie Johnson (16,8 triệu USD) và Kyle Busch (13,5 triệu USD).
Các đường đua nổi tiếng ở châu Á
Không chỉ châu Âu, hiện nhiều đường đua nổi tiếng đã được đặt ở các quốc gia châu Á. Có tới 8 quốc gia châu Á đã đăng cai một chặng của giải đua F1 gồm Nhật Bản, Bahrain, Hàn Quốc, Ấn Độ, Trung Quốc, UAE hay hai quốc gia Đông Nam Á là Singapore và Malaysia.
Trong đó, đường đua F1 ở Singapore đang là một trong những đường đua nổi tiếng trên thế giới và là niềm tự hào của khu vực Đông Nam Á.
Singapore phải chi khoảng vài trăm triệu USD để tổ chức giải đua F1 diễn ra trong 3 ngày. Đặc biệt, đây là quốc gia duy nhất tổ chức trên đường phố và vào buổi đêm. Nhờ thế, số tiền thu về có thể lên đến hàng tỷ USD mỗi chặng nhờ bán vé và doanh thu từ du lịch.
Tuy nhiên, gần đây kinh phí tổ chức quá cao, và việc thu lãi từ tiền bán vé không tương xứng với số tiền mà nước chủ nhà bỏ ra, nên nhiều chặng đua như Malaysia Grand Prix, German Grand Prix đã vài lần rút lui, thậm chí không tổ chức thi đấu.
